Co to jest TSH?

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie chorobę Hashimoto lub niedoczynność tarczycy, to prawdopodobnie pierwszym markerem, o którym wspomniał Twój lekarz było TSH –  standardowy test przesiewowy dla funkcji tarczycy. TSH to skrót od ‘Thyroid Stimulating Hormone’ i nie jest on produkowany w tarczycy ale w przysadce mózgowej. Jest to w zasadzie wskażnik pokazujący jak dobrze pracuje Twoja tarczyca sterowana przez przysadkę mózgową – prawie jak raport szefa o Tobie jako pracowniku. Pozwól, że wyjaśnię Ci to bardziej szczegółowo gdyż niestety, fizjologia tarczycy i osi tarczycy jest tematem, który może być kłopotliwy. Nawet dla osób mających medyczne podłoże! 

Związek przysadki mózgowej i tarczycy

Przysadka mózgowa znajduje się w mózgu i często nazywana jest “gruczołem nadrzędnym”, ponieważ jest w zasadzie “szefem” tarczycy. Przysadka produkuje TSH jako posłańca, który mówi tarczycy, aby wytworzyła wystarczającą ilość hormonów tarczycy. TSH uruchamia reakcję łańcuchową, w której komórki tarczycy otrzymują „zielone światło” do rozpoczęcia produkcji hormonu tarczycy. Dodatkowo, przysadka mózgowa zbiera informacje z tarczycy i może uwalniać więcej lub mniej TSH w zależności od sytuacji. Jest to tak zwana “pętla ujemnego sprzężenia zwrotnego”. Na przykład, jeśli produkowana jest zbyt mała ilość hormonów tarczycy, przysadka mózgowa może to wyczuć i dlatego będzie uwalniać więcej TSH. Podwyższone TSH przekłada się na niedoczynność tarczycy. Jeśli patologia leży w tarczycy, to zależność między TSH a hormonami tarczycy będzie zawsze odwrotna: gdy TSH jest wysokie, hormony tarczycy będą niskie i odwrotnie. 

Ograniczenia TSH 

TSH mierzy złożoność tego, jak dobrze tarczyca pracowała przez pewien okres czasu. Daje to ogólny odczyt lub “widok z lotu ptaka”, a nie dzienne wahania TSH. Chociaż jest to przydatny marker, nie daje on pełnego obrazu tarczycy. Ponadto, ponieważ TSH wzrasta i spada tylko wtedy, gdy występują wahania poziomu hormonów tarczycy. Często może minąć trochę czasu, zanim przysadka wyczuje zmiany i zacznie uwalniać więcej lub mniej TSH. Dlatego też zaleca się, aby w przypadku wystąpienia objawów niedoczynności tarczycy wykonać pełniejsze badania, obejmujące poziom wolnych hormonów tarczycy: wolne T3 (fT3) ii wolne T4 (fT4). Ogólnie rzecz biorąc, prawidłowe stężenie TSH wynosi od 0,45 do 4,12 uIU/ml, ale może się to różnić w zależności od laboratorium. Coraz częśćiej w środowisku naukowym twierdzi się, że ten zakres jest zbyt szeroki dla większości pacjentów – optymalny zakres wynosi 1,0-2,0 uIU/ml. Jeśli lekarz uzna Twoje TSH za prawidłowe, warto poprosić o dokładną liczbę, aby sprawdzić, czy mieści się ona w optymalnym zakresie. Wielu pacjentów, u których TSH wynosi ponad 2,5 zaczyna mieć objawy niedoczynności tarczycy, mimo że lekarz twierdzi, że funkcje tarczycy są w normie.

Po więcej ciekawostek ze świata tarczycy zajrzyj do naszej aplikacji!