badania tarczycy, badania krwi, hashimoto

1 października 2021

Badania tarczycy jakie warto wykonać w diagnostyce choroby Hashimoto

MD Miriam Mikicki

Badania tarczycy powinny być zlecone każdemu pacjentowi u którego lekarz podejrzewa jej choroby. Jeśli otrzymałaś/łeś diagnozę – Hashimoto to prawdopodobnie stało się to na podstawie zbadanej wartości TSH i wolnej tyroksyny, inaczej zwanej fT4. Chociaż te testy są dość wiarygodne, istnieje jeszcze kilka innych, na które można spojrzeć, nawet przed diagnozą, które mogą dać nam znaki, że Hashimoto może być nieuchronne. Należy wziąć pod uwagę wszystkie te testy, aby móc holistycznie spojrzeć na tarczycę. 

 

Badania tarczycy pod kątem TSH i fT4

Są to główni gracze w zdiagnozowaniu niedoczynności tarczycy. TSH to średnia tego, jak dobrze Twoja tarczyca pracowała w ciągu ostatniego miesiąca, z perspektywy przysadki mózgowej, która nadzoruje funkcje tarczycy. Tyroksyna (T4) jest główną rezerwą hormonu tarczycy w organizmie. Może występować w postaci wolnej (fT4), czyli niezwiązanej i wolnej w krwioobiegu. Może też występować w postaci związanej z białkami, które zapobiegają T4 być aktywnym w tkankach. Poziom wolnego T4 jest ściśle regulowany we krwi. Powinien pozostać stabilny w czasie, a zatem jest spójnym markerem zdrowia tarczycy. W chorobie Hashimoto często dochodzi do wahań poziomu wolnego T4, zanim dojdzie do zmian w TSH

 

Badania tarczycy pod kątem T3 i wolne T3

Podczas gdy nasz zapas hormonu tarczycy jest przechowywany w postaci T4, musi on zostać przekształcony w T3, aby być metabolicznie aktywnym w organizmie. Podczas gdy poziom T4 pozostaje względnie stabilny, T3 często ulega wahaniom w zależności od potrzeb metabolicznych organizmu. Aktywna część T3, która wiąże się z receptorami tarczycy w organizmie nazywana jest wolną T3 (fT3). Istnieje wiele współczynników niezbędnych do przemiany T4 do T3, a jeśli ich brakuje, to pacjenci mogą mieć prawidłowe stężenie fT4 i TSH, ale niski poziom fT3. Może się to objawiać wszystkimi objawami niedoczynności tarczycy. Aby uzyskać kompletny panel, najlepiej jest sprawdzić całkowite T4 i T3, jak również fT4 i fT3. Badania tarczycy powinny być zatem zawierać szeroki zakres tych hormonów.

 

Odwrotna T3

Kiedy tarczyca wytwarza T4, ale nie jest ono efektywnie przekształcane w T3, to wskazuje to na jeszcze jedną reakcję. Reakcja która może się wydarzyć: przekształcenie T4 w odwrotną T3 (rT3). Odwrócona T3 jest metabolicznie nieaktywną formą T3 i blokuje działanie T3 poprzez wiązanie się z tymi samymi receptorami tarczycy, co T3. Wiele czynników związanych ze stylem życia, może prowadzić do podwyższonego poziomu odwrotnej T3. Przykładem są problemy jelitowe, wysoki poziom kortyzolu, brak odpowiedniej ilości i jakości snu oraz stres. Dlatego też, aby móc holistycznie podejść do zaburzeń tarczycy, jest to bardzo ważny wskaźnik, którego poziom należy sprawdzić w badaniach tarczycy.

 

Niedoczynność tarczycy a Hashimoto

Podstawową różnicą między chorobą Hashimoto a niedoczynnością tarczycy jest to, że w chorobie Hashimoto występuje znacznie wzmożona praca układu autoimmunologicznego. To znaczy, że nasze własne komórki odpornościowe atakują tarczycę. Zmierzenie stopnia ataku odbywa się poprzez ilość produkowanych przeciwciał. Komórki odpornościowe dostają sygnał od przeciwciał, że mają zaatakować tarczycę.

 

Badania tarczycy w celu wykrycia Hashimoto

Badania tarczycy pod kątem Hashimoto będą zatem dotyczyły przeciwciał. Najczęściej przy chorobie Hashimoto wytwarzane są przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO). Zapobiega ono wychwytowi jodu, który jest zarządzany przez enzym – peroksydazę tarczycową i stanowi pierwszy krok w produkcji hormonu tarczycy. Drugim najczęściej występującym rodzajem przeciwciał w chorobie Hashimoto są przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG). Są one produkowane przeciwko tyreoglobulinie, białku, które stanowi około połowy gruczołu tarczycy.

 

Nadczynność tarczycy

Nieco mniej powszechne w chorobie Hashimoto, a bardziej powszechne w autoimmunologicznej nadczynności tarczycy, są przeciwciała przeciwko receptorowi TSH. Przeciwciała te mają tendencję do przemycania “rozkazów”, które tarczyca otrzymuje z przysadki mózgowej. Powoduje to wytwarzanie niewłaściwie większej ilości hormonu tarczycy. Chociaż jest to częściej związane z chorobą Graves’a-Basedowa, może być również prezentowane w pierwszych stadiach choroby Hashimoto. Występuje tam stan nadczynności tarczycy, po którym następuje zniszczenie komórek tarczycy. Podczas badań sprawdza się poziom wszystkich przeciwciał – tak byłoby idealnie. Zarówno w celu postawienia diagnozy, jak i monitorowania stopnia autoagresji w chorobach tarczycy. 

 

Powiązane badania krwi

Skupiając się na badaniach tarczycy, należy również pamiętać, że chora tarczyca jest przejawem ogólnego stanu zdrowia w organizmie. Dlatego też, warto jest uzyskać bardziej holistyczny i szeroki obraz organizmu z badań laboratoryjnych. Dlatego polecam, aby w ramach rutynowej oceny tarczycy wykonać również podstawowe badania krwi, takie jak: pełna morfologia krwi, ferrytyna, funkcje nerek i wątroby oraz CRP. Co więcej wysoki poziom cholesterolu oraz stan insulinooporoności są bardziej powszechne u pacjentów z Hashimoto, więc profil lipidowy, poziom HbA1C, glukozy i insuliny na czczo są również ważnymi markerami do monitorowania. Podobnie w przypadku każdej choroby autoimmunologicznej warto zbadać poziom witaminy D, ponieważ w chorobie Hashimoto często występują jej niedobory, które mogą przyczynić się do mniejszej skuteczności układu odpornościowego. 

 

Podsumowanie

Badania tarczycy są coraz bardziej powszechne i istotne. Istnieje wiele, różnych badań krwi, które mogą rzucić światło na ogólny stan zdrowia u osób cierpiących z powodu zaburzeń tarczycy. Jednakże, najlepiej jest zasięgnąć szczegółów u endokrynologa i/lub lekarza medycyny funkcjonalnej. Jednakże, podstawy, o których tu mówimy są dobrym, kompleksowym początkiem. A jeśli dopiero zastanawiasz się, czy cierpisz na choroby tarczycy to sprawdź koniecznie jak wykonać samobadanie tarczycy, na naszym blogu. Jeśli ono Cię zaniepokoi lub objawy, które odczuwasz to koniecznie zgłoś się do lekarza. Zajrzyj też do naszej aplikacji, która krok po kroku nauczy Cię jak wprowadzić objawy w stan remisji.

Źródła
MD Miriam Mikicki

A specialist in family and functional medicine. Miriam helps patients with Hashimoto's disease on a daily basis at her Mikicki Medical clinic in London. At Hashion, Miriam watches over the scientific correctness of the substantive content of our application.