Insulinooporność to ostatnio temat, który pojawia się coraz częściej zarówno w mediach społecznościowych, jak i wśród znajomych. Jednak czy zdajesz sobie sprawę jakie insulinooporność objawy daje, czym jest, co do niej prowadzi i jakie są jej skutki? O wszystkim dowiesz się z tego miejsca!

Czym jest insulinooporność?

Insulinooporność to stan organizmu, w którym dochodzi do zmniejszonej wrażliwości tkanek na insulinę – hormon odpowiedzialny za utrzymywanie odpowiedniego stężenia glukozy we krwi. W przebiegu choroby, tkanki nie reagują na działanie insuliny. Nawet, pomimo jej prawidłowego lub podwyższonego stężenia. Stan ten często prowadzi do nieprawidłowych poziomów glukozy. W konsekwencji może to skutkować pojawieniem się cukrzycy typu 2, dlatego tak ważna jest jej wczesna diagnostyka. 

Insulinooporność – przyczyny

Można wyróżnić trzy mechanizmy prowadzące do powstania insulinooporności: 

• Oporność przedreceptorowa. Najczęściej wynika z nieprawidłowej budowy cząsteczki insuliny;
• Oporność receptorowa. Jest związana ze spadkiem receptorów dla tego hormonu lub ich powinowactwa do niego;
• Oporność postreceptorowa. Ten rodzaj insulinooporności wynika z nieprawidłowości w procesach, które odpowiedzialne są za sygnalizację połączenia się insuliny z odpowiednim receptorem. 

Ważnym aspektem w powstawaniu insulinooporności są także czynniki środowiskowe i te związane ze stylem życia. Wyróżnia się tu między innymi nadmierną masę ciała, brak aktywności fizycznej, nieodpowiednią dietę, w której głównym źródłem energii są cukry proste i wysokoprzetworzone produkty. Dlatego tak istotna w profilaktyce insulinooporności jest zmiana stylu życia.

Insulinooporność – objawy

Insulinooporność może dawać różne objawy pochodzące z różnych obszarów ciała, nie tylko z jednego układu. Do najczęstszych objawów, które powinny zaalarmować nas do wykonania badań należą:

• Uczucie senności- głównie po posiłku
• Przewlekłe zmęczenie, ogólne rozdrażnienie
• Zwiększenie masy ciała
• Obniżenie nastroju, częste zmiany nastroju
• Problemy z pamięcią
• Nieuregulowane napady głodu, zwiększona ochota na słodycze
• Ból głowy i stawów
• Zmiany skórne takie jak rogowacenie ciemne skóry, które pojawia się zazwyczaj w zgięciach ciała

Jakie badania wykonać?

Insuliooporność można zbadać na kilka sposobów. Istnieje wiele metod badań wykonywanych w celu jej diagnostyki. Jednak najczęściej stosowany jest test OGTT, czyli doustny test obciążenia glukozą. Polega on na zmierzeniu poziomu insuliny oraz glukozy na czczo oraz po 1 i 2 godzinach od wypicia roztworu zawierającego 75g glukozy. Zbyt wysoki poziom insuliny we krwi, niepowodujący obniżenia stężenia glukozy może wskazywać na występowanie insulinooporności. Przy diagnostyce przydatny jest także test HOMA-IR, który określa iloraz stężenia insuliny. W prawidłowych warunkach fizjologicznych wartość tego wskaźnika powinna wynosić 1. Wartości powyżej mogą dać diagnozę – insulinooporność.

Jak leczyć insulinooporność

Główną i najlepszą metodą leczenia insulinooporności jest stosowanie odpowiedniej diety. Nie ma jednej uniwersalnej diety przy tej chorobie. Ważne jest, żeby była ona zgodna z zasadami zdrowego żywienia. Istnieją jednak pewne diety, których stosowanie sprzyja utrzymywaniu odpowiedniego poziomu insuliny i glukozy we krwi. Są to dieta DASH, śródziemnomorska oraz o niskim indeksie glikemicznym (IG). Ważną kwestią jest spożywanie produktów o niskim a unikanie tych o wysokim indeksie glikemicznym, które prowadzą do nagłego skoku stężenia glukozy we krwi. Do produktów o niskim IG należą między innymi: surowe warzywa, owoce jagodowe, jabłka, gruszki, chude mięso oraz pełnoziarniste produkty zbożowe. Z kolei do produktów o wysokim IG można zaliczyć produkty wysokoprzetworzone, bogate w cukry proste np. biały ryż, mąka pszenna. Wiele przepisów i inspiracji na posiłki o niskim indeksie glikemicznym, zgodnych z założeniami diety Hashimoto znajdziesz w aplikacji Hashiona.

W przypadku kiedy dieta nie przynosi pożądanych korzyści konieczne jest wprowadzenie leczenia farmakologicznego, w którym stosuje się metforminę. Jej działanie polega na zmniejszaniu syntezy glukozy w wątrobie oraz zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę. 

Insulinooporność a choroby tarczycy

Udokumentowano istnienie związku pomiędzy występowaniem chorób tarczycy a insulinoopornością zarówno w nadczynności, jak i niedoczynności tarczycy. W przypadku nadczynności tarczycy aż połowa pacjentów cierpi także na zaburzenia tolerancji glukozy, w tym insulinooporność. Zależność ta może wynikać z faktu, że nadczynność tarczycy powoduje wzrost zapotrzebowania na insulinę. Powoduje to szybsze przemiany metaboliczne oraz zwiększenie oporności i degradacji tego hormonu.  Z kolei w przypadku niedoczynności tarczycy dochodzi do spadku jelitowej absorpcji glukozy, zmniejszenia przemian prowadzących do powstania glukozy w mięśniach i wątrobie oraz zmniejszenia wydzielania insuliny. Wszystkie te zmiany prowadzą do powstania zaburzeń gospodarki węglowodanowej. W  konsekwencji mogą skutkować indulinoopornością lub nawet cukrzycą.

Podsumowanie

Insulinooporność jest chorobą coraz częściej diagnozowaną na świecie co sprawia, że często nazywana jest chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Główną przyczyną jej występowania jest nadmierna masa ciała, brak ruchu i nieodpowiednia dieta. Najważniejsze jest aby pamiętać o odpowiedniej diagnostyce i zdawać sobie sprawę z tego, że największy wpływ na zmniejszanie ryzyka wystąpienia insulinooporności ma zmiana stylu życia.