choroby tarczycy objawy. choroby tarczycy leczenie, hashimoto, niedoczynność tarczycy

3 sierpnia 2021

Hashimoto – co to jest, objawy – 10 rzeczy, które musisz wiedzieć

Magdalena Irminska

Co to jest choroba Hashimoto – 10 rzeczy, które musisz o niej wiedzieć

Choroba Hashimoto ma podłoże genetyczne i rozwija się bardzo długo. Tarczyca to nieparzysty gruczoł o kształcie motyla, znajdujący się w przednio-dolnej części szyi. Jest określana jako narząd wydzielania wewnętrznego ze względu na fakt, iż do krwioobiegu wydzielane są trzy główne hormony: trójjodotyronina (T3), tyroksyna (T4) oraz kalcytonina. Schorzenie tarczycy, zwane chorobą Hashimoto, może rozwinąć się, gdy w naszym ustroju dochodzi do znaczącego zwiększenia się stanu zapalnego, który uszkadza strukturę gruczołu i uniemożliwia jej wytwarzanie niezbędnych hormonów. Pierwszym objawem choroby Hashimoto jest powiększenie się tarczycy (wole). Powoduje ono, że przednia część szyi wygląda na opuchniętą, a czynność przełykania może być utrudniona. 

 Poniżej znajdują się najważniejsze informacje, które musisz wiedzieć o chorobie Hashimoto.

  1. Hashimoto jest jednostką chorobową o podłożu genetycznym

Choroba Hashimoto to rodzaj choroby autoimmunologicznej, która ma podłoże genetyczne. Jeśli jeden członek rodziny cierpi na chorobę autoimmunologiczną, reszta jest bardziej narażona na jej rozwój. Udokumentowano związek pomiędzy występowaniem tego schorzenia a obecnością tzw. antygenów zgodności tkankowej: HLA-B8, DR-3, DR-5, a także polimorfizmem genu CTLA-4. Zatem, jeśli już zostanie u was zdiagnozowana ta choroba, zapytajcie o badania swoich najbliższych i odwrotnie. Jeśli Wasze mamy, babcie lub ciocie mają już zdiagnozowane Hashimoto, koniecznie zadbajcie o sprawdzenie swoich wyników badań. 

  1. Objawy Hashimoto można łatwo przeoczyć

Choroba Hashimoto zwykle trwa latami, zanim objawy staną się na tyle przeszkadzające, że udamy się z nimi do lekarza w celu ich dokładniejszej weryfikacji. Pojawiają się stopniowo i są bardzo niespecyficzne, przez co łatwo je przeoczyć. Spośród aż 45 różnych symptomów świadczących o niedomaganiach gruczołu tarczowego typowe objawy Hashimoto to:

  • zmęczenie
  • łamliwe paznokcie
  • zaparcia
  • blada skóra
  • obrzęk języka
  • opuchlizna twarzy
  • przyrost masy ciała
  • przedłużone i nadmierne miesiączki
  • bóle stawów i depresja

W przeciwieństwie do innych schorzeń, choroba Hashimoto rozwija się bardzo długo i może ujawniać się po wielu latach od pojawienia się pierwszych symptomów. 

  1. Kobiety są znacznie bardziej narażone na chorobę Hashimoto niż mężczyźni

Na chorobę Hashimoto 10-krotnie częściej zapadają kobiety niż mężczyźni. Schorzenie to przeważnie dotyczy kobiet między 30-65 rokiem życia, jednakże coraz częściej dochodzi do zachorowań także u młodszych kobiet i dziewcząt. Po 60. roku życia wyraźnie widać nasilenie zapadalności na Hashimoto, stąd też ważna wydaje się potrzeba profilaktycznego oznaczania stężenia TSH przynajmniej raz w roku u każdej osoby bez względu na płeć, która ukończyła 60-ty rok życia.

  1. Może mieć zagrażający życiu wpływ na organizm

Choroba Hashimoto predysponuje do innych chorób, które mogą przyczyniać się do obniżenia jakości życia oraz prowadzić do zapadania na inne schorzenia metaboliczne. Często bowiem jest związana z: wysokim stężeniem cholesterolu, chorobami układu krążenia, chorobami stawów, nadciśnieniem tętniczym oraz schorzeniami natury metabolicznej, takimi jak insulinooporność, cukrzyca typu 2 czy celiakia. Schorzenia te nieleczone mogą prowadzić do poważnego zagrożenia naszego zdrowia, a nawet życia.

  1. Choroba Hashimoto może wpływać na płodność i libido

Często niedoczynności tarczycy typu Hashimoto towarzyszą też problemy z niepłodnością, takie jak trudności z zajściem w ciążę, samoistne poronienia, nieregularne lub bezowulacyjne cykle. Choroba ta wiąże się również z niskim libido zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. U chorujących na Hashimoto mężczyzn zmniejsza się także produkcja plemników, pogorszeniu ulega ich jakość i żywotność. Wszystko to będzie niekorzystnie wpływać na powodzenie zapłodnienia i uniemożliwiać zajście w ciążę.

  1. Tarczyca gromadzi hormony, które w nadmiarze mogą być szkodliwe dla organizmu

Tarczyca przechowuje dużą ilość hormonów. Jeśli uwalnia ona bardzo duże ich ilości do krwiobiegu, jest to sytuacją niepożądaną i bardzo szkodliwą dla naszego organizmu. Stan ten nazywa się tyreotoksykozą. Często do dużego wyrzutu hormonów tarczycy do krwioobiegu dochodzi na samym początku przebiegu choroby Hashimoto. Może być ona wtedy mylona z nadczynnością. Niemniej jednak jest to tylko stan przejściowy, bowiem często zdarza się, że chwilowa nadczynność przechodzi w pełnoobjawową niedoczynność, która nierzadko dopiero na tym etapie jest uwidaczniana.

  1. Choroba Hashimoto nie jest łatwa do leczenia

Wyjaśnienie choroby Hashimoto pomaga pacjentom dowiedzieć się, jak walczyć z nią lekami, zrozumieć, dlaczego chorują, co to oznacza dla ich przyszłości i jak mogą ją odwrócić. Wiedza o tym nie jest szeroko dostępna, a w Internecie możemy spotkać się z różnego rodzaju, nierzadko przeciwstawnymi informacjami i zaleceniami. Sprawdzone, rzetelne i kompetentne źródło wiedzy pomoże pacjentowi właściwie zarządzać całym planem leczenia i zmianami stylu życia, by odpowiednio zadbać o zdrowie. Całe szczęście, że do nas trafiłeś 🙂

  1. Zarówno zbyt mało, jak i zbyt dużo jodu może spowodować chorobę Hashimoto

Jod jest niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Jednakże, zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża podaż jodu może być szkodliwa dla tarczycy i prowadzić do niedoczynności tarczycy. Większość krajów, takich jak Stany Zjednoczone czy Polska, dodaje jod do soli (tzw. jodowanie soli), aby zapobiec populacyjnym deficytom. Osobom, które mają predyspozycję do wystąpienia chorób tarczycy nie zaleca się spożywania tego rodzaju soli, a w zamian rekomenduje się stosowanie soli himalajskiej.

  1. Odpowiednie leczenie  nie musi całkowicie wyeliminować problemów z tarczycą

Sól sodowa lewotyroksyny (LT₄) jest jednym z najczęściej przepisywanych leków z wyboru w leczeniu niedoczynności tarczycy. Jednak właściwe jej stosowanie stanowi ogromne wyzwanie. W 2011 roku lewotyroksyna była drugim najczęściej przepisywanym lekiem w Stanach Zjednoczonych (104,7 mln recept), a w 2013 roku zrealizowano ich ponad 115 milionów na preparaty zawierające LT₄. Farmakokinetyka lewotyroksyny w leczeniu niedoczynności tarczycy jest często pomijaną kwestią. U ponad jednej trzeciej pacjentów leczonych lewotyroksyną nie udaje się uzyskać adekwatnej dawki leku pomimo częstego monitorowania parametrów biochemicznych (standardowo TSH i FT4). Wiele różnych czynników, zarówno fizjologicznych, jak i patofizjologicznych, może znacząco wpływać na dostępność biologiczną lewotyroksyny. Jej dawkowanie powinno uwzględniać wiek oraz stan kliniczny pacjenta, wyniki badań laboratoryjnych krwi, jak również czynniki wpływające na biodostępność leku. Do czynników, które w sposób istotny mogą wpływać na poziom terapeutyczny lewotyroksyny we krwi należą: 

  • czynniki fizjologiczne
  • czynniki patofizjologiczne
  • postać leku
  • czas przyjmowania leku
  • dieta i nawyki żywieniowe
  • przestrzeganie przez pacjenta zaleceń lekarskich
  1. Choroba Hashimoto i niedoczynność tarczycy to nie to samo

Chociaż choroba Hashimoto jest główną przyczyną niedoczynności tarczycy, nie są one tym samym. Osoba może mieć jedną, a drugą nie. Choroba Hashimoto jest postępującą chorobą autoimmunologiczną, w której organizm atakuje tarczycę, prowadząc do niedoczynności tarczycy. Osoba z wczesnymi objawami choroby Hashimoto może nie mieć niedoczynności tarczycy, ale może cierpieć z powodu ataku autoimmunologicznego na ten narząd. Z drugiej strony, niedoczynność tarczycy to stan, który występuje z powodu niskiego poziomu hormonów tarczycy w organizmie. Większość przypadków niedoczynności tarczycy można leczyć, przyjmując wystarczającą ilość hormonów tarczycy. Niedoczynność tarczycy może również wystąpić w wyniku chirurgicznego usunięcia gruczołów tarczycy lub niedoboru jodu.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat choroby Hashimoto? Już niedługo będziemy Ci mogli w tym pomóc w naszym programie “Opanuj dietę w chorobie Hashimoto”. W ciekawy, nieszablonowy i interaktywny sposób nauczymy Cię wszystkiego na temat tarczycy. Co więcej, krok po kroku przeprowadzimy się przez najważniejsze zagadnienia dotyczące zdrowego stylu życia oraz nawyków. Wdrożenie ich razem, doprowadzą Cię do znaczącej poprawy samopoczucia, zmniejszenia stanu zapalnego i miana przeciwciał charakterystycznych dla choroby Hashimoto. Gwarantujemy, że przełoży się to na znaczącą poprawę Twojej jakości życia oraz zdrowia. Nie czekaj, tylko zmieniaj z nami swoje nawyki w trosce o zdrowie swojej tarczycy! 🙂

Źródła
Magdalena Irminska

Magdalena Irmińska is a clinical dietitian - she received her education at the Medical University of Warsaw. In addition to the diet therapy of hormonal disorders, she is passionate about pediatric dietetics and building good relationships with food in children. Moreover, she is a professionally active flautist. In Hashion, Magda creates content for the "Step by step to remission" program and searches scientific databases in search of news about Hashimoto's disease.